Para ti e contra min.
Sorprendérame a vosa presencia, a túa e máis a de Sandra, aquela tarde no miradoiro principal da Lagoa de Cospeito. Estaba rematando un poema que aínda non logrei completar a día de hoxe. A camisa verde de liño, a chaqueta de meu avó e as gafas de sol. Estou convencido de que o meu aspecto non foi agradable, intuín as sensacións e no teu caso: formaban parte desa complicidade natural que adquirimos dende a infancia. Aínda así, sabías que a miña indumentaria me permite escribir o que son. Sempre pensei que un poeta debe ligar a súa aparencia á súa persoa, pero sobre todo, á súa escrita. Como se proxectáramos unha falsa uniformidade moral e física. A imaxe dos poetas complementa á súa poesía igual que a música acentúa as emocións que emanan da escrita. Sabías que a imaxe-aparencia era moi importante para min, pero por encima de todo estaba a persoa. En todas as manifestacións artísticas que logran marcar, precipitar e permanecer, xace un corazón bondadoso e sereno. Ti, lograches proxectar a miña escrita porque me construíche como persoa en base a ese corazón. Non hai día en que non o pense.
Á hora de continuar en política, preocupeime (cecais
demasiado) por esa aparencia. Unha escrita escura, rachada, inconexa; unha
escrita que abra os campos do misterio. Se a miña escrita é negra, a miña imaxe
tamén. En min, todo o mellor, xurde a partir dun acto dramático; igual que
estas liñas. A miña é unha creatividade desgarrada. Igual ca do famoso
humorista da década dos oitenta, Eugenio,
que proxectou o seu humor despois de perder o amor da súa vida. Preocupeime por
como conciliar isto. Pregunteicho. Dixéchesme que estabas orgulloso de min, que
tirara adiante. Confiabas en que o meu corazón e a miña persoa forxaran un bo
político. Contigo, cando máis o necesitei, sempre puiden conxugar o verbo
estar. Isto nunca se di en van. Moito menos nunha sociedade que repele os
afectos, despreza a educación e quebra a amizade. Quen le, debería preguntarse
a canta xente tocou na semana, con canta estableceu contacto visual de confianza
ou cando foi a última vez que se sentiu apreciado.
Mentres facíamos a ruta da Lagoa, pouco
despois de pasar o miradoiro de pedra situado a carón do Guisande, detívenme
por un intre a tocar e contemplar a cortiza dos bidueiros. Encántanme estas
arbores, a súa cortiza lémbrame ao cáliz da flor das magnolias. Se hai algo
branco que se achega á perfección é a cortiza dos bidueiros e as pétalas das magnolias.
Claro, e escribo isto, porque para min a negrura en todas as súas
manifestacións é sempre impoluta, perfecta e limpa. O feito de ficar a observar
os bidueiros, pospuxo un intre a miña conversa con vos. O caso é que cando
regresei a ela, atopeime cun: "Será un deses escritores que saen nos
libros que terán que estudar os nosos fillos e netos". E non me estrañou,
porque sempre mo dicías e sempre o tomaba con retranca: "E ti sempre estás
co mesmo!". Con todo e malia a gargallada, esta vez percibín que o dixeras
con menos retranca. Sentín que o feito de dirixirte á persoa que amabas sumado
ao lugar (que amo) onde estabamos, coartou a túa ironía. Iso, ou esta vez, a
última, pronunciaches a frase semellando ter fe.
Remataramos a ruta mentres
a noite caía sobre nós. Foramos tomar uns viños e mesmo cearamos na pizzaría.
Fóra unha tarde pracida. A mellor tarde que pasei con vós.
Fragmentos
[A miña cabeza era unha cacería onde todos os
canóns apuntaban a ti. Sentinme coma un cervo que atopa o claro mentres ladran
os cans de presa. E outra vez o frío? Retallos do pasado/vestixios do futuro. E
a pólvora sobre as mans? A pólvora sempre sobre as mans ata que poidamos
ofrecer o noso incendio.]
[E de todos os crebacabezas que recompuxeches:
a min fáltame as esquinas. Dirías que unha vida se pode iniciar polo centro? Non,
claro. Aquí a amizade fundamenta o amor.]
[Ao lonxe catro perdices erguen o voo e
crávanse no mato. A brevidade das aves na contemplación do teu rostro.]
[Soñabas con mercar unha agra e plantala a froiteiras.
Igual ca min.]
[Amabas o lugar onde te acolle a morte. Igual
ca min.]
[Quen me dera ter dous irmaos coma os teus. Pero agora sei a quen teño e a quen non.]
[Que diré de las nochessss? O noso corazón
late coma o dun lobo alentando entre a néboa. Pero aquí non hai estrelas que
proxecten o firmamento.]
[Y de los tomares y beberes? Bebín contigo o
mellor que vivín.]
[Vállame Deus! Algúns converteron a túa morte
nunha lección de vida. Entón podería escribir: "a túa morte obrigounos a
ser felices". Pero eu tamén son feliz lembrándote.]
[Nunca fomos uns rebeldes sen causa, pero se puidera
cuspir toda a túa rabia... rotaría o Sol.]
[Vállame Deus! Vállame Deus! Os vellos
amigos/as almas perdidas. Se puideras escoitar... prefería un puñal antes ca
algún comentario. Ti: "Eu se teño un amigo será pra estar con el o máximo
da vida que poida."]
[Pero eu tampouco fun o mellor pra ti. E dóeme
pensalo. O frenesí da miña vida obrigoume a distanciarme da xente que amo. "O
frenesí" que hipócrita. Dani, recoñece que sabías do prioritario. Sabía do
prioritario antes de que fose "prioritario", pero non souben
centrarme nel.]
[Non che contei aquilo que me dixera. Dixera:
"Ti non es a persoa que todo o mundo cre que es". Tiña razón. Ti
daríaslle a razón. Fostes os únicos que me apertastes os dentes contra a terra.
Fixéstesme sentir máis humano. Ameivos. Ameivos pero daquela comezaba a ser eu.
"O eu". Un cabalo negro desfreado. Un imbécil.]
[Loitar contra a barbarie é aprender a amar. Isto
aprendino de ti. Afrontaba o peor ano da miña vida cando caíches na
enfermidade. A túa barbarie definitivamente era máis solemne. Reaccionei tarde
pero reaccionei. Prometinme que coidaría os meus afectos, as persoas que amo e
as persoas que máis me importan.]
[Despois de ti, todo cambiou. Sigo coa promesa
adiante. Pero teño problemas co verbo "estar" para non rompela.]
[Aprendín a escoitar, a calar máis a miúdo, a
que as miñas palabras sexan coma puñais. Sei poñer punto e final ás cousas.
Estou feliz por isto. Estarías feliz por min.]
[Penso na cita de Sam na novela de Paul
Auster:
-Abandoné la esperanza de ser alguien
–decía-. El objetivo de mi vida era huir de lo que me rodeaba, vivir en un
sitio donde ya nada pudiera hacerme daño. Intenté destruir mis lazos uno a uno,
dejar escapar las cosas que me importaban. La idea era lograr la indiferencia,
una indiferencia tan poderosa y sublime que me protegiera de cualquier ataque.
Me despedí de ti, Anna,… del pensamiento de volver a casa, incluso intenté
despedirme de mi mismo. Poco a poco me volví tan calmo como un Buda, sentado en
mi rincón sin prestar atención al mundo que me rodeaba. Si no hubiese sido por
mi cuerpo –las demandas ocasionales de mi estómago y de mis instintos- tal vez
no hubiese vuelto a moverme. Me repetía a mí mismo que la solución perfecta
consistía en no desear nada, no tener nada, no ser nada. Al final llegué a
vivir casi como una piedra.
Renuncio a ser unha pedra, aínda que todo me
obrigue a esa frialdade.]
[Para os que loitamos a carón de ti: é
imposible que nosa loita non remate nos teus soños.]
[Tamén escribo en nome dalgúns que sofren en silencio. Que ben o levamos. Si.]
[Queríate
demasiado como pra perderte tan axiña. Daquela, negueime a facerche caso. Quero
pensar que non tiñas razón. Se te perdín a ti e errei naquilo... soamente podo
ser un nómade. Ou un home cada vez máis negro.]
[E ben Daniel, ben. Pechache xa outra étapa da túa vida? Pero lembra, non fagas ruído ao pechar a porta.]
[Entro no bosque. Os corvos cantan o noso himno coma nun acto de clausura. Antes de amar a escrita amei o silencio. Pero nunca debín escribir. A palabra recóllese alí onde oso ocupa o seu lar. Alí onde os cabalos claman por nós e para sempre.]
(Imaxe: Muíño da Pesqueira (Xustás). A primeira troita que pescamos xuntos.)